Tuesday, November 4, 2008

Malaysia Refugee Drama 2007

Malaysia Refugee Drama

Malaysia pan in ei aa ding UN panRefugee Status hong ki piak khiat leh mundam gamdang a ki pai theih ziahziah pen kum nga bang hong hita hi.
A masa lam in, gam pawl khat Denmark, New Zealand cihciang khawngbek a hi hang in, tun a hi leh U.S, Australia, Sweden cih a ki ut na penpen gamten zong (tam pipi) hong la ta a hih man in, Malaysia ah Refugee ngah dingcih pen 'popular' mahmah hi.
Refugee siau ding in Malaysia ah
Hih dan hong hihciang, Malaysia a om a tamzaw a vaihawm zozah in vaihawm in, a Kawlgam mahmah panzong tuathu bek ding mah in papi, tang val ai zong, a innkuan a innkuan in zong pawl khat, tuni ciang dong mah hong kidelh lai hi.
CHIN vs Refugee
CHIN na hih naak leh a dangdang (minam dang) te sang, Refugee status ngahbaih zaw in, UNHCR zum na lut teh bang, a kong pan in, nang 'CHIN' or Myanmar ci in, khennih hong kisuah hi. Hih Refugee hongpian zawh bel Malaysia ah 'CHIN' te bel lal mahmah in, mite (Kawl leh a dang minam te) in zong hong muh dan uh tuam zaw deuh hi.
Chin Refugee Commitee (CRC) te
Bangbang ai zong, ei ZOMI te in Refugee vai tawh kisai in, 'Chin Refugee Commitee' te mawhsak na a gen om, pawl tuamtuam a phuan nuam, ei leh ei a ki peek khia nuam om, khat leh khat ki gensia, ki khasiat suah aa ih om hang, hih CRC te UN vaitawh kisai a sep na uh te pen, ih mibup aa ding huamkha mahmah in, a lungdam huai mahmah khat hi.
The Good, The Bad and The Ugly
Refugee ngahkhin tangval te in, innlam pan in nu ngak vaikhak ziahziah uh hi. Malaysia ah tuapen 'Parcel' vaikhak ci in popular mahmah hi. Malaysia aa a om nungak ten zong pen Refugee ngahkhat pen nak ngaihsut sak mahmah dan uh hi. A hizong nungak a om tawm lua a hihman in hih 'Parcel' hongpiang a hihi. Hihtheih zawhzah in mopawi bawl in U.S, Australia cihte a leng thei pah ziahziah te hampha in, tua kawmkal ah, pawlkhat ten Refugee Status lian a ngah nai lopi, vai senpi nailo in, inn lampan 'Parcel' a vaikhak uhciang, hihteng hongtun uh teh buai na tampi piang, haksat na tampi tuak om uh a, eimi sung lian bel theikhang in, pawlkhat a kikhen om in, pawlkhat lah naunei uh in, gamdang leng khia thei nai tuanlo in nau neih te bang a pau thei keei ta zong om hi.
Tu laitak in, hih Refugee siauh (a thak in) kipat nading hong haksa ta in, Malaysia gam kumpi mahmah in zong nawngkaai sata aa, hong daai pian nuam dan khat in om hi.
Bang hanghiam cileh, a beisa kum te in, Refugee Card a neite pen, Malaysia kumpi in bangmah cihlo a hi man in, nuam kisa lua in, zusai, ansai, lamdung cih teng ah 'CHIN' te zukham, mi phin, ki tawng, kilai in a ut bang in a pheng tat pawl khat om hi.
Tun a hih leh Malaysia kumpi in Refugee tawh kisai te mat ngiat ding in a sawm a hi ta hi. Nung bang in, Rela leh Immigration te in, 'CHIN' Refugee te tampi a om na Apartment (SUN Complex) zingsai nai 2 pawl in a bup pi in luh in, mi a za val in, lorry tawh nawn hi. Tua ah bang, Refugee gam tel khin, U.S Visa bang a ngah khin, a pai lian ding pawlkhat zong om in, kiman veve hi. Tualo bang mah len lo (illegal immigrant) te bang sum (RM 300 pan RM 600) pia leh suakta kik bilbel uh hi. Eimi lian bel kihel kha kei in, Falam, Khalkha atam zaw hi in, Kachin zong kihel dan hi.
Nungkha, nungkal, zanni
Bangbang ai zong, a hampha te a hampha hi in, tukum kipat aa kipan eimi sung pan mahmah in zong U.S, Australia cih gamte a kipuak pen, tam mahmah ta hi. A uuk, tup na kician nei te aa ding lampi om lai veve hi.

No comments:

Post a Comment